Wystawa obrazów Moniki Ślósarczyk, budynek Wola Retro Warszawa
Bo nie jest światło, by pod korcem stało,
Ani sól ziemi do przypraw kuchennych.
Bo piękno na to jest, by zachwycało
Do pracy. (….)
Tę refleksję o roli sztuki i piękna podjął już ponad 170 lat temu Cyprian Kamil Norwid w Promethidionie. Można by więc, nieco żartobliwie, powiedzieć, że wszelkie dzisiejsze opracowania na temat roli sztuki w motywowaniu i mobilizowaniu pracowników mają charakter wtórny.
Patrząc z perspektywy zmieniającej się roli biura, które coraz częściej pełni funkcję hubu komunikacyjnego, miejsca integracji i przestrzeni dla kreatywnego myślenia, to wprowadzenie sztuki w postaci malarstwa, fotografii artystycznej lub rzeźby do wnętrz biurowych staje się niejako oczywistością.
Zabieg ten nie tylko podnosi walory estetyczne przestrzeni do pracy – okazuje się, że dzieła sztuki we wnętrzach biurowych nie tylko relaksują pracowników i wprawiają ich w dobry nastrój. Działają również inspirująco, pobudzają kreatywność, stymulują zmysły i poza efektem wizualnym czy estetycznym – zwiększają istotnie efektywność codziennej pracy. Potwierdziły to badania przeprowadzone przez Szkołę Psychologii Uniwersytetu Exeter w Wielkiej Brytanii, które dowiodły, że efektywność osób pracujących w przestrzeniach, w których eksponowane są dzieła sztuki, wzrasta aż o 17%.
Dzięki obcowaniu ze sztuką praca staje się mniej rutynowa i uciążliwa, a kontakt z pięknem jest ważnym czynnikiem motywacyjnym i inspirującym. To pozytywne oddziaływanie nie dotyczy zresztą tylko pracowników – klienci dostrzegający dzieła sztuki we wnętrzach firmy także budują sobie obraz swojego potencjalnego lub obecnego partnera biznesowego, co sprzyja pomyślnym przebiegom transakcji i współpracy.
Na świecie świadomość tego pozytywnego wpływu sztuki na pracowników i otoczenie biznesu jest już mocno zbudowania.
Według badań BCA oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Profesjonalnych Doradców ds. Sztuki (IAPAA) 78% badanych stwierdza, że sztuka w biurze pomaga m.in. w obniżyć poziom stresu, 64% respondentów uważa, że zwiększa ich kreatywność, a 77%, że zachęca do wyrażania własnej opinii.
Pozytywne oddziaływanie sztuki na pracowników może znakomicie wspierać realizację celów strategicznych firmy. Obok motywowania i pozytywnego oddziaływania na efektywność pracowników, kontakt ze sztuką ma także wymiar edukacyjny, a przez to wpisuje się doskonale w odpowiedzialność społeczną biznesu i zrównoważone zarządzanie w nurcie ESG.
Nic dziwnego, że tendencja ta znajduje odzwierciedlenie w praktykach wielu firm. Wśród najznamienitszych wymienić warto np. Bloomberg Space w Londynie, Deutsche Bank+Guggenheim w Berlinie, czy Generali Foundation w Wiedniu, która w naturalny sposób uzupełnia działalność publicznych instytucji kulturalnych, zamieniając wnętrza biur w niezwykłą galerię sztuki.
Świadomość pozytywnego wpływu obcowania ze sztuką na pracowników doceniają też coraz częściej polskie firmy. Spectra Art Space w biurowcu na Bobrowieckiej w Warszawie, siedziba Doraco w Gdańsku Oliwie, wystawy malarstwa organizowane w budynku Wola Retro warszawskiej siedzibie Develii to przykłady firm, dla których sztuka stała się niejako wizytówką, które chcą być postrzegane przez pryzmat jej doceniania i popularyzacji. Nie trzeba nikogo przekonywać, że takie działania wywierają również mocny i niezwykle pozytywny wpływ na wizerunek korporacyjny.
Coraz częściej mamy też do czynienia z poszerzaniem tego trendu: firmy nie ograniczają prezentacji sztuki wyłącznie do wnętrz biurowych – wychodzą też na zewnątrz, nadając przez to swoim projektom formy mniej elitarne, skierowane do szerszego odbiorcy. Dzięki postępującemu zrozumieniu dobroczynnego wpływu sztuki coraz śmielej wkracza ona również w przestrzeń publiczną.
O ile obrazy, zdjęcia nadal pozostają we wnętrzach, to artystyczne murale pojawiają się już nie tylko na budynkach i magazynach, ale nawet na ogrodzeniach budów. Dodać przy tym należy, że nie jest to skutek „radosnej twórczości nastoletnich grafficiarzy”, ale świadomej decyzji firm, które angażują artystów w przekształcanie i oswajanie przestrzeni za pomocą sztuki.
Przykładem takiego działania jest firma BPI Real Estate Poland, która ozdobiła jedną ze ścian budynku Bulwarów Książęcych we Wrocławiu muralem, którego grafika nawiązuje do obecnych street-artowych realizacji. Jest to sposób na umożliwienie codziennego obcowania ze sztuką szerokim gronom odbiorców, oferując im wartościowe przeżycia estetyczne i emocjonalne. Można mieć tylko nadzieję, że zjawisko to będzie dalej się rozwijać, a ta nowa prospołeczna rola przedsiębiorstw będzie zyskiwać coraz więcej zwolenników i praktyków.
Joanna Tauber
Prezes Zarządu Tauber Promotion